Τι είναι τα αυτοάνοσα νοσήματα;
Τα αυτοάνοσα νοσήματα είναι αποτέλεσμα εσφαλμένης αντίδρασης του οργανισμού. Το σώμα επιτίθεται σε κύτταρα/ όργανα του οργανισμού, αφού τα αναγνωρίζει ως ξένα και όχι σαν δικά του. Τα συχνότερα αυτοάνοσα νοσήματα είναι οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η πολλαπλή σκλήρυνση, ο διαβήτης τύπου 1, η ψωρίαση και άλλα. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν πάνω από 100 είδη αυτοάνοσων νοσημάτων.
Ποιές είναι οι αιτίες εκδήλωσης των αυτοάνοσων νοσημάτων;
Παράγοντες που επηρεάζουν την εκδήλωση τους είναι γενετικοί και περιβαλλοντικοί. Στους περιβαλλοντικούς είναι η διατροφή, ο γενικότερος τρόπος ζωής και η έκθεση σε λοιμώξεις.
Είναι αλήθεια οτι η εκδήλωση τους είναι ποιό συχνή σε γυναίκες;
Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι η συχνότητα εμφάνισης των αυτοάνοσων νοσημάτων έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με δεδομένα μελέτης σε Ιταλικό πληθυσμό οι 5 πιο συχνές αυτοάνοσες ασθένεις είναι η Θυρεοειδίτιδα, η ψωρίαση, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο διαβήτης τύπου Ι και η πολλαπλή σκλήρυνση. Ακόμα ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η πολλαπλή σκλήρυνση και η Sjögren (Σγιόγκρεν) εκδηλώνονται πιο συχνά στις γυναίκες. Το ερευνητικό ενδιαφέρον για τη σχέση διατροφής και αυτοάνοσων νοσημάτων είναι πολύ μεγάλο. Μακροθρεπτικά συστατικά όπως οι υδατάνθρακες, το λίπος, η πρωτεΐνη αλλά και μικροθρεπτικά όπως οι βιταμίνες και τα μέταλλα φαίνεται να επηρεάζουν την εξέλιξη της νόσου.
Η Σημασία της Διατροφής
Η διατροφή συνδέεται με την εξέλιξη των αυτοάνοσων νοσημάτων;
Ο γενικότερος τρόπος ζωής, το σωματικό βάρος, η ψυχολογία, η άσκηση, το κάπνισμα είναι μερικοί από τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, που είναι στο στόχαστρο για την εξακρίβωση της αιτίας της αύξησης των αυτοάνοσων νοσημάτων τα τελευταία χρόνια. Μπορεί να ακούγεται τετριμμένο αλλά όλες οι μελέτες καταλήγουν στη σημαντικότητα του υγιεινού τρόπου ζωής.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της διατροφής που συστήνουν οι μελέτες;
Η υιοθέτηση της Μεσογειακής διατροφής βασίζεται σε συχνή κατανάλωση από σύνθετους υδατάνθρακες, όσπρια, φρούτα, λαχανικά και καθημερινή κατανάλωση ελαιόλαδου. Η συχνή κατανάλωση ψαριών ή η επαρκής κατανάλωση ω-3 λιπαρών οξέων και ο έλεγχος των επιπέδων βιταμίνης D στον ορό κρίνονται απαραίτητα.
Καθώς η έλλειψη της βιταμίνης D είναι συχνή σε ανθρώπους που πάσχουν από αυτοάνοσα νοσήματα, έτσι η συμπληρωματική χορήγηση σε πολλές περιπτώσεις είναι αναγκαία.
Τέλος πολύ σημαντική είναι η ισορροπία στη μικροχλωρίδα του εντέρου. Η κατανάλωση βακτηριακών στελεχών με θετική δράση σε πολλές μελέτες αναφέρεται για τουλάχιστον 3-6 μήνες.
Bιβλιογραφία
1) Autoimmunity Reviews 12 (2012) 127–136
2) Nature Immunology volume 2, pages 759–761 (2001)
3) Lupus. 2014 May ; 23(6): 518–526.
4) Dermatol Online J 2019 Feb 15;25(2):13030/qt1p37435s. 5) Current Nutrition Reports (2018) 7:150–160
6) Nutrients. 2020 Mar; 12(3): 789.
